Panacee op wielen

VROM.nl, feb 2007

Panacee op wielen

Afvallen, zo las ik in de krant, is het meest voorkomend goede voornemen voor het nieuwe jaar. Meer dan de helft van de Nederlanders wil meer bewegen en minder eten. Dezelfde krant schreef dat 2006 met afstand het warmste jaar ooit was en dat de lauwe herfst en winter met zekerheid aan de klimaatverandering toegeschreven konden worden. De oplossing voor beide zaken ligt verrassend voor de hand en is typisch Nederlands: de fiets.

Geen land is zo vlak en heeft zoveel fietspaden als juist Nederland. En toch rijd ik, als naar het station fiets, alleen scholieren voorbij. Het lijkt alsof met het behalen van het rijbewijs de fiets ingeleverd wordt.

Ik droom er wel eens van wat er zou gebeuren als iedereen die een afstand van tien kilometer of minder te gaan heeft, de fiets zou nemen. Het fileprobleem, dat volgens de nieuwste inzichten vooral ontstaat doordat het lokale vervoer zich tussen de langeafstandsrijders wurmt, zou volgens diezelfde theorie op slag verdwijnen. De binnenstad zou met vooral fietsers en voetgangers een stuk ruimer, veiliger, gezonder en gezelliger worden. Want zouden mensen ook een stuk opgewekter zijn. Volgens verschillende Amerikaanse en Engelse onderzoeken heeft lichaamsbeweging namelijk een positief effect op de stemming. Meerdere studies hebben al gewezen op de anti-depressieve werking van sport en de Engelsen (Nottingham Trent University) denken dat een amfetamineachtige stof die het lichaam onder inspanning aanmaakt daaraan ten grondslag ligt. Aandoeningen die samenhangen met overgewicht zoals suikerziekte, hartkwalen en vaataandoeningen zouden een stuk minder frequent worden en de ziektepremies zouden navenant naar beneden kunnen. Verder zouden er, door hun sterk verbeterde conditie, minder mensen grieperig of verkouden worden, wat de arbeidsproductiviteit ten goede zou komen. Nederlands meest gebruikte smoes -ik stond in de file- zou snel zijn glans verliezen. Op de fiets weet je immers hoe lang je er over doet en bovendien heeft onderzoek keer op keer uitgewezen dat de fiets in de stad het snelste vervoermiddel is. Smoezers kunnen hooguit terugvallen op de klassiekers ‘de brug stond open’ of ‘mijn band was lek’.

In mijn droom fietsen moeders naar hun werk, brengen vaders hun kinderen met de fiets naar school en komt de pakketdienst per bakfiets door de stad. Weg fijnstof, einde verkeersgeraas en basta met de opstoppingen.

Doordat er minder brandstof verstookt zou worden, en er dus minder CO2-uitstoot plaats zou vinden, zouden we fluitend aan onze Kyoto-doelstellingen voldoen zonder dat de economie er schade van zou ondervinden. In tegendeel: de nationale fietsindustrie zou er zeer bij gebaat zijn: forensenfietsen, bakfietsen, en moederfietsen (m/v) zouden voorlopig niet aan te slepen zijn.

In mijn droom is de bescheiden tweewieler de oplossing voor vele kwalen: lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk. Maar in werkelijkheid blijft de fiets een vergeten alternatief.
Jos Wassink is journalist bij het adviesbureau Ecofys voor duurzame energie

copyright © Het Inzicht / Jos Wassink, 2007