Het K-woord

VROM.nl, april 2005

Het K-woord

Bravo voor staatssecretaris Pieter van Geel! Hij heeft de moed gehad om het K-woord in het openbaar te bezigen. Nederland moet zich opnieuw beraden over kernenergie, vindt Van Geel, en de kerncentrale in Borssele langer open houden.

Vorig jaar had wetenschapper James Lovelock zich in de Engelse Independent ook al postief uitgelaten over kernenergie. Dat baarde flink opzien, want Lovelock heeft veel groene vrienden. Lovelock is de geestelijke vader van de Gaia-theorie. Die theorie uit 1971 beschouwt de aarde als een levend wezen. Dat sloeg aanvankelijk vooral aan in zweverige kring. Sinds eind jaren negentig beginnen echter ook biologen te wennen aan het idee dat leven de aarde verandert, en dat er sprake is van wisselwerking tussen planeet en leven.

De groene tuinkabouters zullen wel geschrokken zijn toen hun idool zich openlijk voorstander toonde van kernenergie. Maar voor Lovelock is de kwestie helder: door het broeikaseffect is de CO2-uitstoot zo’n acuut probleem dat hij van twee kwaden het minste moest kiezen. Dat werd kernenergie.

Zelf protesteerde ik begin jaren tachtig in Almelo luidkeels tegen de uitbreiding van nucleaire opwerkingsfabriek UCN. Ik maakte mijn weerzin tegen kernenergie wereldkundig met de bekende gele sticker achterop mijn rode Renaultje 4. Mijn broer ging er een paar jaar later doodleuk bij UCN werken en hij zit er nog steeds. En inmiddels volg ik Lovelock en Van Geel. Ik heb dus iets uit te leggen.

Nederlandse stroom komt voor negentig procent uit fossiele brandstof. Duurzame en kernenergie halen nog geen tien procent. Een extra kerncentrale is nodig om aan de Kyoto-norm te voldoen en maakt ons minder afhankelijk van fossiele brandstof. Natuurlijk kunnen we kernenergie importeren uit Frankrijk of Duitsland, maar als we Borssele sluiten is dat hypocriet.

Bovendien kunnen kerncentrales een stuk veiliger gemaakt worden dan die van Harrisburgh en Tsjernobyl. In de moderne ‘ballenbak’ centrale zit het uranium verpakt in biljartballen van koolstof. Meltdown door het uitvallen van de koeling zou daardoor onmogelijk zijn. Dat lijkt me een onderzoek waard.

Radioactiviteit is trouwens minder onnatuurlijk dan wel gedacht wordt. Bij Oklo, een plaats in Gabon, is twee miljard jaar geleden een ondergrondse natuurlijke kernreactor actief geweest. Bacteri‘n hadden onderaards uranium opgehoopt. In een 150 duizend jaar durende kettingreactie brandde dat langzaam op. De plek onderscheidt zich alleen van de omgeving door een opmerkelijke verarming van het uraniumerts. Natuurlijk, kernenergie heeft risico’s, maar de productie van CO2 evenzeer. Alleen zijn die laatste lang onderschat.

Na de uitspraak van Van Geel werden al snel de oude stellingen betrokken. Kernenergie nee, vond D66. In plaats daarvan moeten we alternatieve energievormen ontwikkelen. Ik vind dat we beide moeten doen. Met kernenergie kunnen we de CO2-uitstoot snel verminderen. Zo overbruggen we de decennia die nodig zijn om het aandeel duurzame energie te vertienvoudigen.

copyright © Het Inzicht / Jos Wassink, 2005