Als het goedbezochte KNAW mini-symposium afgelopen donderdag bedoeld was om helderheid te verschaffen over Leo Kouwenhovens ontdekking van het Majoranadeeltje, dan is dat, heel toepasselijk, zowel niet als wel gelukt.
Duidelijk werd hoe Kouwenhoven een experiment had opgezet dat ontworpen was om Majorana-eigenschappen waar te nemen in een constellatie van halfgeleiders, een supergeleider en een magnetisch veld. Die eigenschappen, die in 1937 voorspeld zijn door de jonge, briljante en enigmatische Italiaanse fysicus Ettore Majorana, houden ondermeer in dat er geen lading en geen spin mag zijn, omdat het deeltje zijn eigen antideeltje is. Kouwenhoven liet zien hoe onder de juiste omstandigheden een piekje bij 0 volt (geen energie) verscheen in de meetresultaten. “Een klein schattig piekje, en meer is het ook niet,” zei Kouwenhoven bescheiden. Continued…
Posted in Artikelen, Delta.
Tagged with Carlo Beenakker, KNAW, Leo Kouwenhoven, Majorana.
By Jos Wassink
– June 7, 2012
Een DNA-molecuul dat door een minuscuul gaatje in een laag grafeen stroomt. (Illustratie: Cees Dekker Lab / Tremani)
De ultraplatte koolstofstructuur is pas sinds 2004 bekend, maar onderzoekers geloven nu al in wijdverspreide toepassingen van wondermateriaal grafeen. Op de TU werken vier onderzoeksgroepen met grafeen – ieder op een volstrekt ander terrein, van flexibele elektronica tot sensoren voor DNA-analyse.
De ontdekker, professor Andre Geim (Nobelprijs 2010), vergelijkt grafeen het liefst met plastic. Hij verwacht namelijk dat grafeen net als plastic – het wondermateriaal van de 20-ste eeuw – talloze verschijningsvormen zal kennen, met veel uiteenlopende identiteiten en toepassingsmogelijkheden. Grafeen als het plastic van de eeuw dus.
Zijn collega en mede-Nobellist Konstantin Novoselov is deze week eregast op de grafeenweek (Graphene week) – een jaarlijkse bijeenkomst over grafeen die dit jaar in Delft gehouden wordt en georganiseerd is door prof.dr.ir. Lieven Vandersypen van de afdeling quantumtransport (Technische Natuurwetenschappen).
Ook Vandersypen twijfelt niet aan tal van toepassingen van grafeen, al is daar tot nu toe weinig van te zien. “Het komt eraan”, verzekert hij. Een van de eerste toepassingen zullen waarschijnlijk touchscreens van Samsung zijn en speciale transistors (waarmee draadloos te communiceren valt) van IBM. Onderzoekers van beide bedrijven spreken op de grafeenweek. Continued…
Posted in Artikelen, Delta.
Tagged with grafeen.
By Jos Wassink
– June 7, 2012
Een verticale ondergrondse osmosefilter voor drinkwater bespaart niet alleen veertig procent van de energie, het lijkt ook een krachtig wapen tegen de verzilting van het grondwater.
Tuinders in het Westland weten het allang: grondwater bevat vaak teveel zout. Velen van hen hebben dan ook maatregelen getroffen. Oprukkend zout in het grondwater is het gevolg van een samenloop van een lage afvoer van de rivieren en een hoge stand van het zeewater. De zoute tong van het zeewater dringt dan tot ver voorbij Rotterdam het binnenland in en zakt ook in de bodem als gevolg van de lage waterstand in de naastliggende polders. “Nu gebeurt dat een of twee keer per jaar”, zegt drs. Harrie Timmer, hydroloog bij drinkwaterbedrijf Oasen in Gouda. “Maar als het stelselmatig gebeurt, wat sommige klimaatscenario’s voorspellen, dan gaat dit infiltrerende brakke water onze pompstations verzilten.” Oasen heeft grondwaterputten bij onder meer Ridderkerk, en Hendrik Ido Ambacht op twintig tot honderd meter diepte. Het water dat hier opgepompt wordt, stroomde vijf jaar eerder nog door de rivier. Drinkwater mag wettelijk maximaal 150 milligram zout per liter bevatten. Studies wijzen uit dat die grens op enkele plekken overschreden wordt als de klimaatverandering stevig uitpakt (twee graden opwarming en droge zomers). Vandaar dat een aantal drinkwaterbedrijven experimenteert met speciale filtering.
download als pdf
Continued…
Posted in Artikelen, Delft Integraal.
Tagged with Bas Heijman, drinkwaterzuivering, Frank Smits, grondwater, Harrie Timmer, Jeroen Posthumus, omgekeerde osmose, PURO, Theo Olsthoorn, verzilting.
By Jos Wassink
– May 1, 2012
Paul van Son - Foto: Dii
In 2050 moet vijftien procent van de Europese elektriciteit komen van zonne- en windstroom uit de Sahara. Dat ambitieuze plan heeft het Duitse Desertec, een initiatief van een aantal wereldwijde bedrijven. TU-alumnus Paul van Son leidt de club sinds 2009 in München en sprak vlak voor Pasen in Delft over the challenge of our century.
WIE IS PAUL VAN SON?
Zelf afficheert ir. Paul Van Son (1953) zich graag als de man die in 1989 bij Essent voor het eerst groene stroom op de markt bracht. “Toen vond men dat heel raar. Er zijn toch geen grijze of groene elektronen? Nu is groene stroom een hele industrie geworden.” Groene stroom loopt als een rode draad door zijn hele loopbaan. Na zijn studie energietechniek aan de TU Delft (1978) werkte Van Son als manager bij Siemens en TenneT. Daarna volgde een rij directeurschappen (managing director) bij onder meer Kema en Essent. In 2008 werd Van Son naast prof.dr. Ad van Wijk (tegenwoordig hoogleraar future energy systems aan de TU Delft) directeur bij het duurzame energiebedrijf Econcern. Toen dat in de zomer van 2009 in de kredietcrisis failliet ging, stapte Van Son over naar Dii GmbH, beter bekend als Desertec. Daarvoor verhuisde hij naar München. Continued…
Posted in Artikelen, Delta.
Tagged with Desertec, groene stroom, Midden-Oosten, Noord-Afrika, Paul van Son, Sahara, zonne-energie, zonnecentrales.
By Jos Wassink
– April 19, 2012
Foto: Sam Rentmeester
Om de anderen in het kantoortje niet te storen vindt het gesprek buiten plaats: op een bank in de Botanische Tuin achter het Kluyverlab. Salah Al-Zuhairy, gekleed in spijkerbroek en T-shirt, geniet zichtbaar van de komende lente met ontluikend groen en gekwetter van vogels. Daar vertelt hij dat sinds het begin van de oorlog in Irak in 2003 zeker 1500 wetenschappers zijn gedood.
WIE IS SALAH AL-ZUHAIRY?
De Iraakse microbioloog dr. Salah Al-Zuhairy (1963) is na een aanslag op zijn leven samen met zijn vrouw en twee kinderen (9 en 16 jaar) het geweld in Bagdad ontvlucht. Vluchtelingenorganisaties Scholar Rescue Fund, Scholars at Risk en het Nederlandse UAF hebben sinds september vorig jaar een plek voor hem gevonden vorig jaar in het laboratorium van prof.dr.ir Mark van Loosdrecht (Technische Natuurwetenschappen) voor afvalwaterzuiveringstechnologie aan de Julianalaan. Daar werkt hij aan het Nereda waterzuiveringsproces en aan manieren om biobrandstof te maken uit gebruikt wc-papier. In Irak ontwikkelde hij een testkit voor drinkwater en biogasproductie uit afval en rioolwater. Bij de Iraqi Atomic Energy Commission kwam hij in aanraking met mensen die betrokken waren bij de ontwikkeling van biologische wapens als miltvuur. “Het werd me al snel duidelijk dat ik daar beter geen vragen meer over kon stellen”, vertelde hij daar later over. Al-Zuhairy’s verhaal is verwerkt in de theatervoorstelling ‘De verboden wetenschapsmonologen.’ Naar aanleiding daarvan werd hij geïnterviewd door Trouw en NRC Handelsblad. Continued…
Posted in Artikelen, Delta.
Tagged with aanslag, Bagdad, Irak, Salah Al-Zuhairy, SAR, UAF, vluchteling.
By Jos Wassink
– April 5, 2012
